Света Елена, мајката на Свети Константин Велики, кога беше веќе во поодминати години, во својата голема побожност се реши да ги поднесе тешкотиите на едно патување во Ерусалим во потрага по Крстот, околу 325 година. Императорот Aдријан имаше издигнато храм на Афродита на Голгота за да го обесчести и покрие со заборав местото каде што беше претрпена спасителната Мака. Преподобната Елена нареди да се урне храмот на Афродита и земјата да се отстрани, со што беше откриен Гробот Господов и три крста. Се веруваше дека еден од нив мора да е Крстот на Господ, а другите два на разбојниците распнати со Него; но Света Елена беше во недоумие кој од нив е Дрвото на нашето спасение. По совет на Свети Макариј, Архиепископ Ерусалимски, една жена од Ерусалим која беше на самата смрт од тешка болест беше донесена да ги допре крстовите, и штом се приближи до Крстот Господов, веднаш оздраве.
Како последица на тоа, чесниот Крст беше воздигнат високо од Архиепископот Макариј Ерусалимски додека стоеше на амвонот, и кога народот го виде, извика: „Господи, помилуј.“ Треба да се напомене дека по неговото пронаоѓање дел од чесниот Крст беше однесен во Константинопол како благослов, а остатокот беше оставен во величествениот храм изграден од Света Елена, сè до 614 година. Тогаш Персијците ја ограбија Палестина и го однесоа Крстот во својата земја (види: 22 јануари, Свети Анастасиј Персиец). Подоцна, во 628 година, императорот Ираклиј започна воена кампања, го врати Крстот и, по носењето во Константинопол, лично го придружуваше назад во Ерусалим, каде што го врати на своето место.
Божествено Потврдување
На празникот на Воздвижението на Чесниот и Животворен Крст, исто така се сеќаваме на чудесното појавување на Светиот Крст на небесата над планината Имет во близина на Атина, во навечерието на Воздвижението на Крстот според традиционалниот календар во 1925 година.
Јулијанскиот календар беше воспоставен од Првиот Вселенски Собор во 325 година како литургиски календар на Православната Црква низ целиот свет. Јулијанскиот календар и фиксните датуми на празниците беа извор на единство во Православната Црква повеќе од 1500 години. Сепак, во 1924 година, без да се консултираат со останатите помесни Цркви, Патријархот на Константинопол и Црквата на Грција еднострано и неканонски го усвоија Грегоријанскиот календар, нарушувајќи ја литургиската хармонија.
Ова создаде литургиски раскол со останатите Православни Цркви и претставуваше прв чекор кон разградување на поимот за Црквата како едно Тело Христово.
Поради ова, многу верни во Грција одбија да ги прифатат овие новотарии и продолжија да празнуваат според традиционалниот календар. Некои од новокалендарските епископи дури испратија полиција во храмови кои го одбиваа тоа, и свештениците беа апсени, а верните тепани и растерувани. Имаше дури случаи на превртување на Светата Трпеза и рушење параклиси. На едно место, една млада жена, Екатерина Рути, беше удрена во главата и убиена. Таква беше ревноста на некои од новокалендарците.
Празникот на Воздвижението на Крстот дојде во 1925 година (на 14 септември според Јулијанскиот календар), и многумина се собраа во малата црква на Свети Јован Богослов надвор од Атина, на планината Имет. Подолу следува сведоштво на еден очевидец кој бил таму:
„Јас бев еден од луѓето од полицијата кои беа испратени да го прекинат бдението таа ноќ, пред околу педесет години, во селската црква на Свети Јован Богослов. Старокалендарците држеа бдение таму, бидејќи тоа беше навечерието на празникот Воздвижение на Чесниот Крст. Бидејќи се собраа многу луѓе – повеќе од две илјади души – ние не се обидовме да го уапсиме свештеникот како што ни беше наредено, туку седнавме мирно во блискиот двор и чекавме да завршат.
Околу 11:30 навечер слушнавме силна и необична врева која доаѓаше од повиците на множеството. Веднаш потрчавме да видиме што се случува – и видовме. Сите верни беа во возбуда. Некои плачеа, други, викајќи „Господи, помилуј“, клечеа и ги издигнуваа очите кон небото, а некои паѓаа во несвест, совладани од голема емоција. И ние погледнавме – и се зачудивме: еден огромен светол Крст, високо над црквата, го осветлуваше целиот предел. Најпрво нѐ обзеде страв, но веднаш се освестивме и, заборавајќи зошто сме испратени, паднавме на колена и плачевме како деца.
Се разбира, непотребно е да кажувам дека, исполнети со емоции, останавме до крајот на бдението – не повеќе како гонители, туку како верни христијани. Утредента, кога се вративме во полицијата, на сите им раскажавме за тоа големо чудо кое бевме удостоени да го видиме. Потоа беше спроведена истрага и сите под заклетва сведочевме дека јасно го видовме Чесниот Крст, високо на небото.“
– Јован Д. Глимис, пензиониран полициски службеник
За традиционалните православни христијани, овој очигледен знак од Бога е „Божествено потврдување“ на Неговиот благослов и поттик за да се бориме да ги зачуваме Светите Преданија на Црквата, од кои литургискиот календар е нераздвоен дел. Со нашето одбивање да го напуштиме Јулијанскиот литургиски календар, ја потврдуваме нашата вера во „Еден Господ, Една Вера и Едно Крштение“ (Ефесјаните 4:5).
За време на Своето земно пребивање, Спасителот ги повика луѓето и рече:
„Кој сака да врви по Мене, нека се одрече од себеси, нека го земе својот крст и да оди по Мене. Зашто кој сака да ја спаси душата своја, ќе ја изгуби; а кој ќе ја изгуби душата своја заради Мене и заради Евангелието, тој ќе ја спаси. Зашто каква полза за човекот ако го придобие целиот свет, а ја загуби душата своја? Или каков откуп ќе даде човек за душата своја? Зашто, кој се срами од Мене и од Моите зборови во овој прељубодеен и грешен род, и Синот Човечки ќе се посрами од него, кога ќе дојде во славата на Својот Отец со светите Ангели.“ (Марко 8:34-38)
Со ова величествено чудо – појавата на Крстот во 1925 година на празникот Воздвижение – Спасителот повторно ги повика оние кои сакаат да го следат по тесниот пат, да го земат својот Крст и да Го следат, преку нашите непоколебливи напори да се држиме до Светото Предание на Православната Црква.
Живееме во време кога многумина се рамнодушни кон вистината. Промената на календарот беше само еден чекор во процесот на подривање на учењето на Црквата, кое го имаме уште од Апостолските времиња. Државно поддржаните цркви во православните земји се исполнети со лажни пастири кои се срамат да го исповедаат Преданието дадено од Христос на Апостолите, го напуштиле Крстот и ја изневериле Верата. Тие го избрале широкиот пат на екуменизмот преку своето членство во Светскиот совет на црквите и признавањето на свештенството и крштавањето на еретичките заедници што поучуваат осудени ереси.
Апостолските установи ги поучуваат сите православни христијани како да постапуваат со епископи што проповедаат лажни еретички учења:
„Ќе го судам епископот и мирјанинот. Овците се разумни, а не неразумни, за ниеден мирјанин да не рече: ‘Јас сум овца, а не пастир; за ништо не одговарам, пастирот ќе одговара и тој сам ќе плати за мене.’ Зашто, како што овцата што не го следи добриот пастир паѓа кај волците и загинува, така и онаа што го следи лошиот пастир ја наследува смртта; зашто тој целосно ќе ја уништи. Затоа се бара да бегаме од разрушителните пастири.“ (Апостолски установи, PG 1,633)
Сам Господ нѐ предупреди со зборовите:
„И тогаш ќе се појави знакот на Синот Човечки на небото, и тогаш ќе ридаат сите племиња на земјата, и ќе го видат Синот Човечки како доаѓа на облаците небески со сила и голема слава.“ (Матеј 24:30)
Како ќе одговориме на денешното предавство на Православието ќе определи дали ќе се радуваме или ќе жалиме при Второто Христово Доаѓање. Тогаш Тајната на Крстот ќе го раздели целото човештво.
Нека тогаш не бидеме вброени помеѓу „племињата на земјата“, туку помеѓу Домашните Божји, членови на Телото Христово, преку земањето на Крстот и доброто исповедање на верата.
Митрополит Мојсеј